حداکثر اکسیژن مصرفی چیست و اهمیت آن در آمادگی جسمانی

حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) برابر با حداکثر میزان اکسیژنی است که بدن یک فرد در یک دقیقه دریافت می کند. این فاکتور کاملا مرتبط با استقامت بدنی در فعالیت های هوازی می باشد. حداکثر اکسیژن مصرفی با علامت اختصاری Vo2Max نشان داده می شود که عبارت است از :

V=حجم (معمولاً به صورت لیتر یا میلی لیتر بیان می شود)

O2= اکسیژن

چگونه اندازه گیری حداکثر اکسیژن مصرفی

حداکثر اکسیژن مصرفی عموما در یک آزمایشگاه ورزشی اندازه گیری می شود. در این آزمایشگاه ها، اغلب همه چیز با دقت کالیبره شده و شدت در طول زمان افزایش می یابد. معمولا از تردمیل یا دوچرخه ثابت برای انجام تست، کمک گرفته می شود. قبل از شروع آزمایش یک ماسک مخصوص به صورت زده می شود که به یک دستگاه آنالیز متصل است. به وسیله دستگاه آنالیز میزان تنفس و حجم تنفس را در کنار غلظت اکسيژن و کربن دی اکسید دم و بازدم اندازه گیری می کند. یک بند ضربان قلب نیز به دست بسته می شود که می تواند ضربان قلب را اندازه گیری نماید. مدت زمان ارزیابی معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به طول می انجامد.

عوامل موثر در میزان حداکثر اکسیژن مصرفی

عوامل بسیاری بر روی میزان اکسیژن مصرفی تاثیرگذار می باشند که از مهمترین آنها عبارتند از :

تهویه ریوی : حجم هوایی است که در هر دقیقه وارد شش ها می شود.

انتشار ریوی : توانایی اکسیژن و گاز کربنیک در تبادل بین غشای ریوی و خون می باشد.

انتقال گازها : توانایی خون جهت حمل اکسیژن به عضلات و گرفتن گاز کربنیک از آن ها.

برون ده قلبی : مقدار خونی که در هر دقیقه می تواند گردش کند.

پخش برون ده قلبی : توانایی بدن برای رساندن خون به عضلات فعال.

حالت فیزیولوژیکی عضلات : توانایی عضلات برای استفاده از اکسیژن.

افزایش حداکثر اکسیژن مصرفی

انجام منظم تمرینات هوازی به خصوص تمرینات اینتروال می تواند ظرفیت اکسيژن مصرفی را تا سی درصد افزایش بخشد. در واقع تمرینات منظم هوازی باعث می شود مقدار هموگلوبین خون افزایش می یابد. چون قلب قوی شده و کارآیی اش زیاد می شود ، در نتیجه حداکثر برون ده قلبی نیز افزایش می یابد. افزایش در مقدار و اندازه مویرگ ها ، باعث تغییرات موثری در تبادل گازها می شود که این خود باعث می گردد تا به عضلات اکسیژن بیشتری برسد.