تناسب اندام یا فیتنس چیست ؟ (Physical fitness)، سوالی که بسیاری از افراد به دنبال پاسخی برای آن هستند.
در کل می تواند تناسب اندام را به معنای حالت خوب بودن عمومی بدن دانشت که با سلامت جسمانی و ثبات ذهنی همراه باشد.
تناسب اندام تنها با داشتن اندام لاغر معنا پیدا نمی کند. بلکه داشتن استقامت عضلانی و سیستم قلبی عروقی قوی و سیستم ایمنی قوی بدن شامل آن می شود.
سلامت جسمانی با ارزش ترین سرمایه ای است که یک فرد می تواند برای داشتن یک زندگی متعادل داشته باشد.
تناسب اندام یا فیتنس چیست ؟
تناسب اندام یا فیتنس به معنای همخوانی اندام بدن است، این همخوانی هم باید نسبت به دیگر اندام ها باشد و هم نسبت به قد و قامت فرد.
همچنین، فرد باید دارای مجموعه ویژگی های جسمانی باشد تا به راحت ترین و بهترین شکل ممکن بتواند فعالیت های جسمای را انجام دهد.
مبنای سنجش تناسب اندام را می توان در داشتن چهار فاکتور اساسی آمادگی جسمانی دانست که عباتند از :
استقامت قلبی عروقی، به معنای توانایی و قدرت قلب برای انتقال اکسیژن و مواد مغذی به بافت های اندام اشاره دارد.
قدرت عضلانی، به توانایی عضلات برای اعمال نیرو و تحمل انقباض با توانایی بالا اشاره دارد.
انعطاف پذیری، به معنای توانایی حرکت مفاصل و عضلات تا آخرین حد ممکن در دامنه حرکتی آنها است.
ترکیب بدنی، به مفهوم بدن متعال و سالم با کمترین سطح چربی و بالاترین سطح جرم لاغر است.
در مجموع، برای داشتن تناسب اندام خواه به عنوان یک فرد عادی و خواه به عنوان یک ورزشکار حرفه ای، باید به صورت منظم فعالیت های جسمانی روزانه را اجرا نمود
یک فرد عادی برای داشتن یک زندگی با کیفیت به حداقل فاکتورهای آمادگی جسمانی نیاز دارد و یک ورزشکار حرفه ای برای رسیدن به موفقیت های بیشتر به باید سطح آمادگی جسمانی خود را ارتقاء ببخشد.
تمریناتی برای تناسب اندام
داشتن سبک زندگی سالم و اجرای برخی از تمرینات جسمانی، تاثیر بسیاری در میزان تناسب اندام خواهد داشت. برخی از این تمرین ها عبارتند از :
پیاده روی
این حرکت ورزشی در هر مکان و زمان قابل انجام است.
برای شروع از ده دقیقه شروع کنید و سپس مدت آنرا تا چهل دقیقه افزایش دهید.
قبل از آنکه سرعت پیاده روی را افزایش دهید مدت زمان آنرا بالا ببرید.
حرکت اسکات
اسکات در یک زمان چندین گروه عضلانی از جمله عضلات سرینی، عضلات همسترینگ و چهار سر ران را درگیر می کند.
برای انجام سریع حرکت اسکات، ابتدا پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.
سپس در حالتیکه پشت خود را صاف نگه داشته اید، زانوها را خم کنید.
با عقب بردن بدن به سمت پایین بروید تا زانوها موازی با سطح زمین شوند.
پس از مکثی کوتاه مجدد به حالت ابتدایی باز گردید.
حرکت شنا
حرکت شنا باعث تقویت عضلات سینه و عضلات شانه می شود.
همچنین این حرکت عضلات اصلی بدن را نیز درگیر می کند.
برای اجرا، رو به زمین دست ها را کمی بیش از عرض شانه ها باز کنید.
سپس به سمت پایین رفته و مجدد باز گردید به حالت ابتدایی.
حرکت کرانچ
کرانچ عضلات شکم و پهلو را تحت فشار قرار می دهد.
برای اجرا باید به پشت بر روی زمین دراز بکشید.
سپس با فشار بر عضلات میان تنه سعی در بلند شدن کنید.
پس از مکث کوتاه مجدد به حالت ابتدایی باز گردید.
تفاوت تناسب اندام با بدنسازی
مهمترین فرق میان بدنسازی با تناسب اندام در این است که، افرادی که می خواهند چربی های اضافی خود را کاهش دهند به دنبال تناسب اندام می روند تا با انجام منظم تمرینات جسمانی و رعایت رژیم غذایی، به نتیجه دلخواه خود برسند.
اما، افرادی که تصمیم دارند تا حجم عضلات خود را افزایش دهند با انجام تمرینات بدنسازی و رعایت اصول تغذیه صحیح، به دنبال خواسته خود می باشند.
آغاز تمرینات بدنسازی از سال ۱۹۶۰ میلادی در کشور جماهیر شوروی سابق می باشد، زمانیکه افراد برای رسیدن به حجم عضلات بیشتر، از هورمون های استروئیدی استفاده می کردند.
دیگر تفاوت میان تناسب اندام با بدنسازی، مربوط به طول مدت زمان انجام فعالیت های ورزشی است.
به طوریکه یک جلسه بدنسازی می تواند تا بیش از دو ساعت نیز به طول بی انجامد در حالیکه یک جلسه تناسب اندام معمولا در کمتر از چهل و پنج دقیقه تمام می شود.
در جلسات بدنسازی، تمرین با وزنه ها بیشتر است و اغلب تمرینات هوازی انجام نمی شود.
اما در جلسات تناسب اندام، تمرینات هوازی بیشتر است و کمتر از وزنه های سنگین استفاده می شود.
در یک تعریف کوتاه می توان بدنسازی و تناسب اندام را اینگونه عنوان نمود :
تناسب اندام
وضعیت سالم جسمانی با انجام منظم فعالیت های جسمان در کنار رعایت اصول صحیح تغذیه
بدنسازی
انجام تمرین وزنه های سنگین در بازه زمانی مشخص در کنار رژیم غذایی طاقت فرسا برای حجم عضلانی
تناسب اندام یا فیتنس برای بانوان
استفاده از یک ورزش مناسب برای داشتن اندام متناسب، همیشه یکی از چالشهای بانوان بوده است.
بانوان بسیاری برای کاهش وزن یا چربی سوزی، نمیدانند که چه ورزشی را انجام دهند.
آنها نمیدانند که برای رسیدن به تناسب اندام یا فیتنس باید چه اصولی را رعایت کنند، یا از چه رژیم غذایی پیروی کنند.
برای فیتنس تعاریفی بسیاری ارائه شده است، اما آنرا میتوان تلفیقی از تندرسی و آمادگی جسمانی دانست.
یکی از مهمترین اهداف تمرینات فیتنس، رسیدن به تناسب اندام و داشتن اندام موزون است.
مهمترین فاکتورهای آمادگی جسمانی که باید در فیتنس به آن توجه شوند عبارتند از :
- استقامت قلبی عروقی
- استقامت عضلانی
- قدرت
- انعطافپذیری
- سرعت
- توان
- چابکی
در تمرینات فیتنس، بر روی یک یا دو فاکتور از موارد فوق تاکیدی نیست، بلکه تمامی فاکتورهای آمادگی جسمانی مهم است.
بنابراین در زمان طراحی جلسات تمرینی باید به تمامی این فاکتورها توجه شود.
این درحالی است که، در تمرینات بدنسازی که به عنوان تمرین با وزنه نیز شناخته میشود، اهدافی از جمله ارتقاء عملکرد جسمانی، و اندام زیبا نیز مدنظر است.
اجرای تمرینات بدنسازی، در انجام فعالیتهای جسمانی روزمره نیز تاثیرگذار است و باعث اجرای بهتر آنها میشود.
همچنین در ورزش بدنسازی تمرکز بر روی کاهش چربی بدن و خوش فرم شدن ظاهری است.
تمرینات مناسب بانوان کدام است
با توجه به موارد مطرح شده، تمایل آقایان بیشتر بر روی بدنسازی و بانوان بر روی فیتنس است.
اما اگر بانوان به دنبال حجیم شدن برخی از نواحی اندام خود مانند عضلات سرینی هستند، بهتر است که از تمرینات بدنسازی استفاده کنند.
جمع بندی
تناسب اندام یا فیتنس از اجزای متنوعی تشکیل شده است و روش های بسیاری برای سنجش آن وجود دارد. بنابراین افراد می توانند جنبه های مختلف زندگی خود را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار دهند.
تناسب اندام به معنای داشتن اندام متناسب و موزون به همراه توانایی انجام وظایف روزانه با شدت و هوشیاری مشخص، بدون آنکه نیاز به صرف انرژی بسیار برای لذت بردن از فعالیت های تفریحی باشد.
برای داشتن تناسب اندام باید به صورت منظم تمرینات جسمانی انجام شود و در کنار آن اصول صحیح تغذیه نیز رعایت شود.

این مقاله به کوشش تیم تحریریه نکاتتناسباندام تولید شده است. امیدواریم که با تلاش خود، بتوانیم تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.