آزمون های آمادگی جسمانی در ورزش قهرمانی و ورزشکاران

آزمون های آمادگی جسمانی (Physical Fitness Test)، به منظور آگاهی از میزان فاکتورهای جسمانی ورزشکاران انجام می شود.

تا پس از سنجش و اندازه گیری آنها، ورزشکاران با توجه به اهداف مربیان تمرینات آماده سازی خود را انجام دهند.

برخورداری از آمادگی جسمانی مناسب، به معنای برخورداری از سیستم قلبی – عروقی، سیستم تنفسی و عضلات سالم است.

که خود به دو گروه مرتبط با سلامت برای اجرای بهتر عملکرد و مرتبط با مهارت برای اجرای بهتر فعالیت تقسیم بندی می شوند.

آمادگی جسمانی مرتبط با مهارت، شامل  فاکتورهای سرعت، توان، تعادل، چابکی، سرعت عمل و هماهنگی می باشد.

همچنین، آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت که بر حفظ سبک زندگی سالم تمرکز دارد،  شامل پنج فاکتور بدین شرح هستند.

فاکتورهای آمادگی جسمانی

اولین و مهمترین فاکتور، توان هوازی یا استقامت قلبی-ریوی است.

این فاکتور شامل توان بالا در جذب اکسیژن به میزان کافی، به همراه سیستم قلبی-عروقی قوی برای خون رسانی کافی در زمان فعالیت های طولانی مدت می باشد.

دومین فاکتور، انعطاف پذیری بوده، که به وسعت دامنه حرکتی عضله حول مفصل اشاره دارد.

انعطاف پذیری، تقریبا در تمامی ورزش ها مورد نیاز می باشد و باعث قابلیت تحرک پذیری بالا در ورزشکار می گردد.

سومین فاکتور، به بیان میزان نیرو حاصل از عضلات در زمان اجرای فعالیت های ورزشی اشاره می نماید، که به عنوان قدرت عضلانی شناخته می شود.

این فاکتور بیشتر مورد نیاز ورزش های قدرتی است.

چهارمین فاکتور، استقامت عضلانی می باشد، که بیانگر انقباض مداوم عضلانی در مدت زمان نسبتا طولانی است

پنجمین فاکتور، ترکیب بدنی بوده، که به میزان چربی بدن اشاره دارد.

درصد چربی بدن وابسته به سن و جنس ورزشکار است و متناسب با آن سنجیده می شود.

آشنایی با برخی از آزمون های آمادگی جسمانی

	حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2 Max) جهت انجام این آزمون ورزشکار به مدت پنج دقیقه بر روی دوچرخه ثابت می نشیند. سپس در حد توان خود شروع به رکاب زدن می نماید. واحد اندازه گیری این آزمون لیتر در دقیقه می باشد.
	قدرت پنجه (Grip Strength) جهت اجرای این آزمون از وسیله نیرو سنج دستی استفاده می شود. نیروی اعمال شده به نیروسنج برمبناء وزن بدن ورزشکار بیان می گردد. واحد اندازه گیری در این آزمون کیلوگرم می باشد.
	توانایی دست ها (Bench Press) جهت انجام این آزمون ابتدا ورزشکار بر روی نیمکت دراز کشیده. سپس میله هالتر را بر روی سینه قرار داده و آنرا با فشار بالا می برد. حرکت تنها در یکبار و با حداکثر توان انجام می گردد. مقدار وزنه مورد استفاده بیان کننده این آزمون می باشد.
	پرش طول (Long Jump) جهت اجرای این آزمون ورزشکار در مکان تعیین شده قرار می گیرد. سپس در حد توان خود به صورت طولی رو به جلو پرش می نماید. حرکت در دو نوبت انجام شده و بیشترین طول پرش درنظر گرفته می شود. پرش طول انجام شده نسبت به قد ورزشکار در نظر گرفته خواهد شد.
	بارفیکس (Pull-Up) جهت اجرای این آزمون میله توسط ورزشکار با دو دست گرفته شده. سپس بدن با تمام توان به سمت بالا کشیده می شود. در هر بار بالا آمدن باید چانه بالای میله قرار گیرد. تعداد دفعات انجام شده در این آزمون بیانگر توانایی ورزشکار می باشد.
	وینگیت (Wingate) جهت انجام این آزمون ورزشکار به مدت سی ثانیه بر روی دوچرخه ثابت می نشیند. سپس در حد توان خود شروع به رکاب زدن می نماید. بالاترین توان بازده بی هوازی در سه ثانیه اول محاسبه می گردد. استقامت موضعی یا متوسط توان بی هوازی در سی ثانیه محاسبه می گردد.

استانداردهای مناسب در آزمون های آمادگی جسمانی

برخورداری از آمادگی جسمانی مناسب، جدا از بحث مربوط به ورزش قهرمانی برای بسیاری از افراد که علاقمند به تناسب اندام و سلامت جسمانی می باشند نیز حائز اهمیت است.

به طوریکه هر فردی با داشتن آگاهی از میزان آمادگی بدنی خود می تواند اهداف مشخص تری را در تمرینات ورزشی اش بگنجاند.

بنابراین آنچه در ادامه عنوان می گردد، در حقیقت استانداردهای تعیین شده برای سنجش سطح آمادگی جسمانی افرادی است که دارای توان جسمانی مناسبی می باشند.

• در مدت پنجاه دقیقه مسافتی برابر با ده کیلومتر را بدود. آزمون های آمادگی جسمانی
• ده مرتبه حرکت پرس سینه را با وزنه ای به سنگینی بدن خود انجام دهد.
• پانزده مرتبه حرکت بارفیکس را به درستی انجام دهد. آزمون های آمادگی جسمانی
• دو برابر وزن خود را در حالت زانو خمیده بر روی پشت خود نگهدارد.
• طناب پارو را به طول پانصد متر در مدت نود ثانیه بکشد.

معرفی برخی آزمون های آمادگی جسمانی

با استفاده از آزمون های آمادگی جسمانی می توان، نقاط ضعف و قوت جسمانی را مشخص نمود.

سپس با طراحی و تدوین یک برنامه تمرینی منظم به ارتقاء آنها کمک نمود.

برخی از موارد مورد استفاده در آزمون های آمادگی جسمانی عبارتند از :‌

• شنای سوئدی یک دقیقه
• درازو نشست یک دقیقه
• دو سرعت شصت متر
• دو استقامت دو هزار و چهارصد متر
• دو استقامت هزار و ششصد متر

جمع بندی آزمون های آمادگی جسمانی

آزمون های آمادگی جسمانی روشی مناسب برای بررسی و تحلیل توان بدنی است.

هرچند تعریف مشخص و دقیقی از آمادگی جسمانی وجود ندارد و برای هر فرد معنا و مفهوم جداگانه ای دارد.

اما نکته ای مهم آن است که هر نوع فعالیت جسمانی فارغ از آنکه باعث بهبود کدام مولفه آمادگی جسمانی است.

باعث بهبود عملکرد جسمانی و ارتقاء سطح سلامت عمومی جسمانی خواهد شد.

در نتیجه می توان با استفاده از آزمون های آمادگی جسمانی به عنوان شاخصی مشخص، سطح توان بدنی را کنترل نمود.